Αλλεργία στο τσίμπημα της μέλισσας: Συμπτώματα & προφυλάξεις

Οι μέλισσες εργάτριες, οι οποίες υπερασπίζονται τις κυψέλες με το κεντρί τους, αναπτύσσουν ένα περίπλοκο σύστημα για το κεντρί, το οποίο αποτελείται από έναν μυώδη «σάκο» με δηλητήριο στα κάτω τμήματα της κοιλιακής τους χώρας. Αφού κεντρίσουν με το δηλητήριο τους, το αγκαθωτό κεντρί εγκλωβίζεται στην επιδερμίδα, και το δηλητήριο εκτοξεύεται από τον «σάκο» με ρυθμικές συσπάσεις απευθείας στην πληγή. Στη συνέχεια, η κοιλιακή χώρα της μέλισσας σχίζεται στα δύο και η μέλισσα πεθαίνει.
Το τσίμπημα της μέλισσας είναι επίπονο. Η ένταση της αλλεργικής αντίδρασης εξαρτάται από το σημείο του σώματος όπου θα τσιμπήσει η μέλισσα αλλά και την ευαισθησία του «θύματος». Σε περίπτωση εξαιρετικής ευαισθησίας σε τσιμπήματα μπορεί να παρουσιαστεί ακόμα και αναφυλακτικό σοκ, το οποίο αν δεν αντιμετωπιστεί άμεσα μπορεί να αποβεί μοιραίο.

Τι είναι το δηλητήριο της μέλισσας

Είναι ένα σύμπλεγμα πρωτεϊνών με τοξικές και ενζυματικές δράσεις.

Πως προκαλείται μια αλλεργική αντίδραση

Τα αλλεργικά άτομα αναπτύσσουν ΙgΕ αντισώματα (ευαισθησία) απέναντι στο δηλητήριο της μέλισσας. Συνεχόμενα τσιμπήματα περιέχουν αυξανόμενο ρίσκο εμφάνισης αλλεργικής αντίδρασης, η οποία μπορεί να έχει έναν ευμετάβλητο βαθμό σοβαρότητας.


Ποια είναι τα συμπτώματα της αλλεργικής αντίδρασης

Υπάρχουν τρεις τύποι αλλεργικών αντιδράσεων στα τσιμπήματα της μέλισσας:

1. Αντίδραση γύρω από το κεντρί ή στην ευρύτερη τοπική περιοχή: Τοπική φλεγμονή (διαμέτρου μεγαλύτερης των 10 εκ.) και σωματικός πόνος ο οποίος διαρκεί περίπου 24ώρες. Οι μόνες λύσεις για την αντιμετώπιση τοπικών αντιδράσεων είναι: καθαρισμός της περιοχής με σαπούνι και νερό και επαφή με κάτι κρύο. Σε σοβαρότερες περιπτώσεις ενδείκνυται η λήψη αντιισταμινικών και/ή κορτικοστεροειδών. Η ανοσοθεραπεία δεν ενδείκνυται.

2. Γενικές ή συστηματικές αντιδράσεις (2,3% εμφάνιση σε αγροτικές περιοχές και στην ύπαιθρο): Εξανθήματα, αγγειοοίδημα, αίσθημα ασφυξίας, χαμηλή πίεση, αδυναμία ή ακόμη και αναφυλακτικό σοκ, το οποίο είναι και η πιο απειλητική κλινική αντίδραση (1-5 περιπτώσεις, 10 εκατομμύρια άνθρωποι τον χρόνο).

3. Καθυστερημένες ή ασυνήθιστες αντιδράσεις: Με πολύ λιγότερη συχνότητα και δεν απαιτούν ανοσοθεραπεία.

Πότε εμφανίζονται οι μέλισσες

Τα περισσότερα τσιμπήματα από μέλισσες συμβαίνουν την καλοκαιρινή περίοδο, καθώς τα σμήνη είναι μεγαλύτερα και οι άνθρωποι εκτίθενται περισσότερο σε εξωτερικούς χώρους. Εντούτοις, τα σμήνη μελισσών εμφανίζονται και τις άλλες εποχές.

Πότε είναι πιο πιθανό ένα τσίμπημα από μέλισσα

Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων, τα έντομα επιτίθενται με τσιμπήματα όταν νιώθουν υπό απειλή.

Προφυλάξεις

- Μείνετε μακριά από τα μελίσσια (κυψέλες).
- Αποφύγετε να κάνετε χειρονομίες όταν βρίσκονται σε κοντινή απόσταση.
- Προστατέψτε συγγενείς από κάθε είδος επαφής με τα μελίσσια.
Οι μέλισσες γενικά δεν είναι επιθετικές, σε αντίθεση με τις σφήκες. Εντούτοις, μπορεί να επιτεθούν με τον ζεστό καιρό, τα αρώματα και τις έντονες οσμές.
Προσοχή όταν:
- Τρώτε σε εξωτερικούς χώρους.
- Μεταφέρετε κουτάκια αναψυκτικών ή κονσερβοκούτια.
- Ασχολείστε με την κηπουρική.
- Φοράτε σανδάλια ή περπατάτε ξυπόλυτοι.
- Φοράτε άρωμα, κολόνια ή χρησιμοποιείτε αποσμητικό χώρου.
- Φοράτε ανοιχτόχρωμα και φαρδιά ρούχα.
- Απλώνετε ρούχα σε εξωτερικούς χώρους (να τα τινάζετε καλά πριν τα μαζέψετε).

Τι να κάνετε σε περίπτωση τσιμπήματος από μέλισσα

- Καλό θα ήταν να απομακρυνθείτε από το συγκεκριμένο σημείο, ακόμη και αν δεν
είστε αλλεργικοί. Τα περισσότερα ανησυχητικά φαινόμενα προκύπτουν ύστερα από νέες επιθέσεις και νέα τσιμπήματα.
- Βγάλτε το κεντρί αμέσως ξύνοντας ελαφρά με το νύχι σας, μια κάρτα ή ένα
μαχαίρι. Μη χρησιμοποιείτε τσιμπιδάκι και μην πιέζετε το τραύμα, καθώς κάτι τέτοιο μπορεί να προκαλέσει την εισροή μεγαλύτερης ποσότητας δηλητηρίου στον οργανισμό.
- Χρησιμοποιήστε τη θεραπεία που σας έχει συστήσει ο αλλεργιολόγος σας.
- Αναζητήστε ιατρική περίθαλψη άμεσα.

Αφού γίνει μια ακριβής διάγνωση, ο αλλεργιολόγος σας θα σας συμβουλέψει για την ανάγκη έναρξης συγκεκριμένης θεραπείας:
- Άμεση θεραπεία: Συνήθως αδρεναλίνη σε ενέσιμη μορφή για σοβαρές περιπτώσεις. Η καθυστέρηση στη χρήση της αδρεναλίνης με άλλα φάρμακα (κορτικοστεροειδή, αντιισταμινικά) μπορεί να είναι μοιραία. Παρόλα αυτά, η αδρεναλίνη δεν αρκεί σε ιδιαίτερα σοβαρές περιπτώσεις, αλλά μέχρι παρασχεθεί η απαραίτητη ιατρική βοήθεια στο θύμα. Επιπλέον, οι ασθενείς μπορεί να μην την έχουν πάντα μαζί τους.
- Προληπτική θεραπεία: Μέσα από την έναρξη συγκεκριμένης ανοσοθεραπείας. Σε περίπτωση νέων τσιμπημάτων είναι η μόνη θεραπεία ικανή να σταματήσει τα συμπτώματα (αν και οι μέγιστες δόσεις αρκούν για την προφύλαξη σε δύο τσιμπήματα).

ΠΗΓΗ